ESG Institute » Artykuł Jak polskie firmy raportują ESG?

Rosnące znaczenie zrównoważonego rozwoju w strategiach biznesowych firm staje się faktem – nie tylko ze względu na regulacje prawne, takie jak dyrektywa CSRD i standardy ESRS czy VSME, ale także przez presję ze strony inwestorów, klientów i pracowników. Coraz więcej spółek w Polsce decyduje się na publikację raportów ESG, pokazując ich oddziaływanie na otoczenie organizacji.

Dla wielu firm jest to proces trudny i wymagający, szczególnie w obliczu dynamicznie zmieniających się oczekiwań i konieczności zebrania danych niefinansowych na poziomie porównywalnym z danymi finansowymi. W takiej sytuacji liczy się nie tylko to, że firma publikuje raport ESG, ale też jak do tego podchodzi – czy robi to w sposób przejrzysty, zgodny ze standardami i z realnym zamiarem wprowadzenia pozytywnych zmian.

Postanowiliśmy się przyjrzeć, jak do tematu raportowania ESG podchodzą znane polskie firmy z różnych branż. Wybraliśmy sześć spółek: z sektora handlu elektronicznego, branży gamingowej, przemysłu chemicznego, przemysłu rolno-spożywczego, branży zarządzania wierzytelnościami oraz sektora finansowego. Celowo są zróżnicowane pod względem wielkości, struktury organizacyjnej i sektora działalności. Część z nich jest liderami w obszarze transformacji ESG, inne są na etapie budowania struktur i wdrażania standardów raportowania.

Zamiast pełnej analizy każdego dokumentu, przygotowaliśmy syntetyczne podsumowanie, które pozwala dostrzec różnorodność podejść, a jednocześnie wyłapać wspólne mianowniki, trendy i luki. To spojrzenie z lotu ptaka, które ma pomóc zarówno zaawansowanym podmiotom, jak i tym, które dopiero planują rozpocząć swoją drogę z ESG.

Forma raportu

Spośród wszystkich analizowanych firm tylko spółka z branży zarządzania wierzytelnościami zdecydowała się na przygotowanie osobnego raportu ESG. Pozostali emitenci zamieścili informacje dotyczące zrównoważonego rozwoju jako część sprawozdania z działalności. Wydzielenie raportu jako osobnego dokumentu sprzyja większej przystępności dla czytelnika – łatwiej znaleźć kluczowe dane i zrozumieć podejście firmy do kwestii środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego. Taka forma może również lepiej wspierać komunikację z interesariuszami, którzy są zainteresowani głównie tematyką ESG.

Podstawa sporządzania raportu

ESG Wszystkie analizowane firmy przygotowały swoje raporty ESG w oparciu o Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Wskazanie zastosowania tych standardów potwierdza gotowość przedsiębiorstw do raportowania zgodnego z wymaganiami dyrektywy CSRD oraz dążenie do przejrzystej, uporządkowanej prezentacji danych środowiskowych, społecznych i dotyczących ładu korporacyjnego.

Analiza podwójnej istotności

Wszystkie analizowane firmy z powodzeniem przeprowadziły proces analizy podwójnej istotności, co stanowi istotny element zgodności z wymogami raportowania ESG. Niemniej jednak, nie wszystkie podmioty zdecydowały się na zamieszczenie w swoich raportach czytelnej i przejrzystej tabeli, która w sposób klarowny i usystematyzowany prezentowałaby wyniki tej analizy. W efekcie, dla niektórych odbiorców raportów może być trudniejsze szybkie zrozumienie i interpretacja kluczowych ustaleń związanych z istotnością poszczególnych zagadnień ESG. Warto więc podkreślić, że transparentne i przejrzyste przedstawienie wyników analizy podwójnej istotności znacznie podnosi wartość informacyjną raportu oraz ułatwia komunikację z interesariuszami.

Dane społeczne

Wszystkie analizowane firmy w swoich raportach ESG poruszają obszar społeczny, przy czym firmy w różny sposób przedstawiają niektóre kwestie. Dzięki temu, że raporty przygotowano zgodnie z ESRS, dane są w znacznej mierze porównywalne, co ułatwia zrozumienie, jak poszczególne spółki podchodzą do kwestii zatrudnienia czy różnorodności. Różnice widać raczej w tym, które tematy firmy chcą mocniej wyeksponować — jedne koncentrują się na programach wellbeingowych i benefitach, inne na wspieraniu pracowników przez dodatkowe inicjatywy rozwojowe czy społeczne.

Ujawnienia, które zajmują najwięcej miejsca w raportach to informacje o strukturze zatrudnienia i działaniach na rzecz równości szans, a także o tworzeniu bezpiecznego i przyjaznego miejsca pracy. Widać, że troska o pracowników i ich dobrostan staje się ważnym elementem komunikacji z interesariuszami, niezależnie od branży. Różni się natomiast zakres ujawnień, które pokazują działania firm na rzecz pracowników — niektóre spółki opisują je w sposób bardziej rozbudowany i szczegółowy, a inne przedstawiają te informacje w bardziej ogólnej formie.

Warto zauważyć, że firma z sektora handlu elektronicznego w swoim raporcie w bardzo wyczerpujący sposób opisała swoje zasoby pracownicze, podając nie tylko twarde dane liczbowe, ale także szeroki opis inicjatyw i działań, co pozwala lepiej zrozumieć, jak spółka podchodzi do obszaru społecznego. Warto obserwować, jak ten obszar będzie się rozwijał wraz z kolejnymi cyklami raportowania. Coraz większa transparentność w danych społecznych może stać się mocnym atutem firm na tle konkurencji. Dla interesariuszy to sygnał, że kwestie społeczne są traktowane na równi z celami środowiskowymi i ładem korporacyjnym.

Ład korporacyjny

Obszar ładu korporacyjnego w raportach wszystkich firm jest obecny i opisany w sposób zgodny z wymaganiami ESRS, choć mogą występować niewielkie różnice w sposobie ujawniania informacji, co jest szczególnie widoczne w opisie polityk wewnętrznych. Najczęściej pojawiają się informacje o strukturze zarządu i rady nadzorczej, zasadach nadzoru właścicielskiego, politykach etycznych oraz procedurach zgłaszania nieprawidłowości (whistleblowing). Dzięki temu interesariusze mogą lepiej zrozumieć, w jaki sposób firma zarządza ryzykiem, podejmuje decyzje i dba o przejrzystość działań.

W wielu raportach zwraca uwagę opis praktyk związanych z etyką i odpowiedzialnością zarządczą, takich jak regularne szkolenia z zakresu zgodności czy rozbudowane kanały zgłaszania naruszeń. Niektóre firmy dodatkowo prezentują wskaźniki liczby zgłoszeń lub działań naprawczych, co pozwala ocenić, czy polityki te działają w praktyce. Inne ograniczają się do ogólnego potwierdzenia istnienia procedur, bez głębszego wglądu w ich funkcjonowanie.

Ciekawym przykładem są wewnętrzne regulacje spółki z branży gamingowej, która posiada kilka dedykowanych polityk wspierających ład korporacyjny – m.in. „Zasady Gry. Standardy biznesowe i etyczne”, „Fair Play – kodeks postępowania dla dostawców” oraz „SpeakUp! Polityka przeciwdziałania nieprawidłowościom”. Pokazuje to, że różne firmy mogą rozwijać własne podejścia i zestawy zasad, dostosowane do specyfiki działalności i relacji z interesariuszami.

Dobrze opisany ład korporacyjny to nie tylko wymóg formalny, ale też sygnał, że firma poważnie traktuje kwestie wiarygodności i odpowiedzialności wobec inwestorów, pracowników czy partnerów biznesowych. Coraz częściej widać, że organizacje rozumieją, iż przejrzysty i konsekwentnie egzekwowany ład może realnie wpływać na reputację i zaufanie do całej spółki.

Struktura raportu

Raport ESG to nie tylko zbiór danych, ale także opowieść o tym, gdzie firma widzi swój największy wpływ i odpowiedzialność. Dlatego układ treści w poszczególnych obszarach – środowiskowym, społecznym i ładu korporacyjnego – bywa różny w zależności od branży i charakteru działalności. W praktyce proporcje pomiędzy częściami dotyczącymi środowiska, spraw społecznych i ładu korporacyjnego potrafią się wyraźnie różnić – i wynika to przede wszystkim ze specyfiki działalności danej firmy.

Dla firm przemysłowych czy rolnych obszar środowiskowy często zajmuje największą część raportu, ponieważ to właśnie ich operacje wiążą się z największym wpływem na otoczenie. Przykładem może być spółka z przemysłu rolno-spożywczego, która w swoim sprawozdaniu szczegółowo opisuje emisje, gospodarkę odpadami czy zarządzanie zasobami naturalnymi – te informacje są kluczowe dla zrozumienia realnego wpływu środowiskowego spółki.

Z kolei firmy z sektora finansowego lub technologicznego często poświęcają więcej miejsca tematom społecznym i ładowi korporacyjnemu. Dobrym przykładem jest spółka z sektora finansowego, która ze względu na swoją specyfikę działalności dużą uwagę poświęca odpowiedzialnemu finansowaniu i zgodności z Taksonomią UE. W raporcie szczegółowo przedstawia wskaźnik Green Asset Ratio, który pokazuje udział aktywów finansowanych zgodnie z kryteriami zrównoważonego rozwoju. Dla takich firm to kluczowy element budowania wiarygodności w oczach inwestorów i klientów.

Struktura raportu ESG często odzwierciedla to, gdzie firma widzi swój największy wpływ i ryzyka – dlatego nie ma jednej proporcji idealnej, a ważne jest, by każda spółka potrafiła wyraźnie pokazać, co jest dla niej najistotniejsze.

Podsumowanie

Analiza podejść polskich firm pokazuje, że raportowanie ESG staje się coraz bardziej ustrukturyzowane i oparte na wspólnych standardach, takich jak ESRS. Choć wszystkie spółki działają zgodnie z tym samym regulacyjnym fundamentem, wyraźnie widać, że to specyfika branży i charakter działalności decydują o tym, które obszary – środowiskowe, społeczne czy ładu korporacyjnego – zajmują w raportach najwięcej miejsca. Dobrą praktyką jest też to, że firmy starają się coraz szerzej opisywać działania na rzecz pracowników, relacji z interesariuszami i procesów zarządzania, choć zakres ujawnień może się różnić. Warto docenić spółki, które nie ograniczają się do obowiązkowych danych, ale pokazują także konkretne inicjatywy, polityki i mierniki, co realnie zwiększa przejrzystość i zaufanie. Raportowanie ESG to proces, który będzie się rozwijał – a obserwowanie, jak kolejne cykle publikacji przekładają się na coraz większą spójność i szczegółowość danych, daje pozytywny sygnał dla rynku, inwestorów i wszystkich interesariuszy.

Autor: Dariusz Postument (Junior ESG Specialist w ESG Institute)

Dołącz do naszej listy mailingowej i otrzymuj najświeższe wiadomości ESG